BIP Powiatowa Stacja Sanitarno Epidemiologiczna w Elblągu

O czym musi wiedzieć producent – rolnik?

         Jednym ze sposobów zwiększenia dochodów, które cieszą się dużą popularnością wśród mniejszych gospodarstw jest sprzedaż produktów rolniczych bezpośrednio konsumentowi, z pominięciem pośredników. Należy jednak pamiętać, że wszystkie produkty muszą być wytwarzane i wprowadzane do obrotu zgodnie z obowiązującymi przepisami. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Elblągu przypomina o obowiązku rejestracji w Państwowej Inspekcji Sanitarnej działalności rolniczej polegającej m.in. na produkcji oraz wprowadzaniu żywności do obrotu na placu targowym – art. 61 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (t.j. Dz. U. z 2018 r., poz.1541 z późn.zm.).

Produkcja pierwotna (lub podstawowa)

         Produkcja pierwotna oznacza produkcję, uprawę lub hodowlę produktów podstawowych, w tym zbiory, dojenie i hodowlę zwierząt gospodarskich przed ubojem. Oznacza także łowiectwo i rybołówstwo oraz zbieranie runa leśnego – art. 3 pkt 17 Rozporządzenia (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002 r. ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołujące Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności oraz ustanawiające procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz. Urz. WE L 31 z dnia 1 lutego 2002 roku).

           Produkcja pierwotna obejmuje działalność na poziomie gospodarstw lub na podobnym poziomie obejmującą m.in. produkcję, hodowlę i uprawę produktów roślinnych, jak również ich transport wewnętrzny, magazynowanie i postępowanie z produktami (bez znaczącej zmiany ich charakteru) w gospodarstwie i ich dalszy transport do zakładu przetwórczego.

Sprzedaż bezpośrednia

             Sprzedaż bezpośrednia to dokonywanie sprzedaży przez producenta małych ilości surowców do konsumenta końcowego lub lokalnego zakładu detalicznego bezpośrednio zaopatrującego konsumenta końcowego – art. 1 ust. 2 lit c Rozporządzenia (WE) nr 852/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie higieny środków spożywczych (Dz. Urz. UE L 139 z dnia 30 kwietnia 2004 roku, str. 1).

Rejestracja

              Wniosek o wpis do rejestru zakładów należy składać do właściwych państwowych powiatowych inspektorów sanitarnych dla miejsca działalności rolniczej. Brak złożenia wniosku o zatwierdzanie i/lub wpis do rejestru zakładów podlegających urzędowej kontroli organów Państwowej Inspekcji Sanitarnej może skutkować konsekwencjami w postaci kary pieniężnej – art. 103 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (t.j. Dz. U. z 2018  r., poz.1541 z późn.zm.).

      Rejestracja jest bezpłatna i odbywa się poprzez złożenie wniosku na urzędowym formularzu dostępnym na stronie internetowej:http://psseelblag.nowybip.pl/wzory-dokumentow-dodatkowe-uslugi lub bezpośrednio w Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Elblągu przy ul. Królewieckiej 195. Nie ma obowiązku rejestracji dla żywności produkowanej, przetwarzanej i przechowywanej w gospodarstwie domowym na potrzeby własne oraz do własnego spożycia w tym gospodarstwie.

Wniosek składają rolnicy prowadzący działalności w zakresie:

• dostaw bezpośrednich (produkcja małych ilości surowców do konsumenta lub lokalnego zakładu detalicznego bezpośrednio zaopatrującego konsumenta, np. sprzedaż przez rolnika małej ilości płodów rolnych na targu),

• gospodarstw agroturystycznych,

• produkcji pierwotnej (oznacza produkcję, uprawę lub hodowlę produktów podstawowych bez prowadzenia sprzedaży, w tym zbiory, dojenie i hodowlę zwierząt gospodarskich przed ubojem. Oznacza także łowiectwo i rybołówstwo oraz zbieranie runa leśnego).

   

           Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Elblągu, przypomina, iż w związku z corocznym sezonem zbiorów owoców miękkich należy zwrócić szczególną uwagę na obowiązek zapewnienia bezpieczeństwa mikrobiologicznego żywności na etapie produkcji pierwotnej. W ostatnich latach obserwuje się bowiem problem rozprzestrzeniającego się ogniska wirusowego zapalenia wątroby typu A (WZW A) oraz licznych zakażeń u ludzi na terenie Unii Europejskiej, w tym również w Polsce. Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego Państwowy Zakład Higieny opracował "Strategie nadzoru nad bezpieczeństwem żywności w obszarze owoców miękkich" - dokument do pobrania dostępny jest na końcu artykułu.

"Wytyczne dotyczące ograniczenia ryzyka mikrobilogicznego w odniesieniu do świeżych owoców i warzyw na etapie produkcji podstawowej poprzez przestrzeganie zasad higieny" opracowane przez Komisję Europejską są dostępne do pobrania na końcu artykułu.

Na co należy zwrócić szczególną uwagę przy produkcji i sprzedaży bezpośredniej?

          Podstawowe wymagania dla produkcji pierwotnej określa załącznik I Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 852/2004 z dnia 29.04.2004 r. w sprawie higieny środków spożywczych (Dz. U. UE L 139 z dnia 30 kwietnia 2004 r.). W treści ww. załącznika określono ogólne przepisy higieny dla produkcji podstawowej i powiązanych działań.

Pomieszczenia

           Pomieszczenia należy zabezpieczyć przed dostępem szkodników. Ściany, posadzki, sufity, drzwi i okna powinny być w dobrym stanie technicznym oraz łatwe do czyszczenia i dezynfekcji. Okna i drzwi powinny być szczelne. W miejscach prowadzenia sprzedaży bezpośredniej należy zapewnić wyodrębnione miejsce na sprzęt i środki do czyszczenia i dezynfekcji; co najmniej jedną umywalkę przeznaczoną do mycia rąk, z ciepłą i zimną wodą, zaopatrzoną w środki do mycia rąk i ich higienicznego suszenia; toaletę spłukiwaną wodą, której drzwi wejściowe nie otwierają się bezpośrednio do pomieszczenia, w którym znajdują się produkty pochodzenia zwierzęcego, wyposażoną w naturalną lub mechaniczną wentylację; toaletę spłukiwaną wodą, zlokalizowaną w pobliżu miejsca produkcji lub miejsca prowadzenia sprzedaży bezpośredniej oraz wyposażoną w naturalną lub mechaniczną wentylację.

Mycie, dezynfekcja, sprzęt

             Miejsca prowadzenia sprzedaży bezpośredniej wymagają starannego czyszczenia i dezynfekcji. Stanowiska do mycia i przygotowania produktów do sprzedaży powinny się znajdować w miejscu wydzielonym i oddalonym od umywalek do mycia rąk. Dezynfekcja drobnego sprzętu, w tym noży, powinna być przeprowadzana w wodzie, w temperaturze nie niższej niż 82 °C lub przy użyciu innej metody zapewniającej podobny skutek. Instalacje, urządzenia i sprzęty mające kontakt z produktami żywnościowymi powinny być wykonane z materiałów wykluczających możliwość zanieczyszczenia tych produktów oraz utrzymywane w dobrym stanie technicznym.

Przepisy prawne

Ustawa z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (t.j. Dz. U. z 2018 r., poz.1541 z późn.zm.).

Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 6 czerwca 2007 r. w sprawie dostaw bezpośrednich środków spożywczych (Dz. U. Nr 112, poz. 774)

Rozporządzenie (WE) nr 852/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z 29 kwietnia 2004 r. w sprawie higieny środków spożywczych (Dz. Urz. UE L 139 z 30 kwietnia 2004 r., str. 1)

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 178/2002 z dnia 28 stycznia 2002 r. ustanawiające ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołujące Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności oraz ustanawiające procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności.

Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 30 września 2015 r. w sprawie wymagań weterynaryjnych przy produkcji produktów pochodzenia zwierzęcego przeznaczonych do sprzedaży bezpośredniej (Dz.U. Z 2015, poz.1703)

Dokumenty do pobrania:

1. "Strategia nadzoru nad bezpieczeństwem żywności w obszarze owoców miękkich"

2. "Wytyczne dotyczace ograniczenia ryzyka mikrobilogicznego w odniesieniu do świeżych owoców i warzyw na etapie produkcji podstawowej poprzez przestrzeganie zasad higieny"